Sprawy ładu przestrzennego, a więc takiego ukształtowania przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne, stanowią zadanie własne gminy. Oczywistym jest, że wykonywanie zadań własnych przez gminę wiąże się z ponoszeniem kosztów ich realizacji, w przypadku planowania przestrzennego koszty te są związane zarówno bezpośrednio z realizacją tych zadań (np. koszty przygotowania dokumentów i analiz planistycznych) jak i późniejszym konsekwencjami, przy czym - w obszarze kształtowania przestrzeni - konsekwencje finansowe są związane zarówno z działaniem, jak i zaniechaniem, tj. pojawiają się również w przypadku zaniechania planistycznego.